‘Van wond naar litteken’

Volgens het Trimbos is ruim een kwart (27,9%) van alle thuiswonende kinderen tot en met 17 jaar in Nederland KOPP/KOV. KOPP staat voor Kinderen van Ouders met Psychische Problemen (KOPP) en Kinderen van Ouders met een Verslaving (KOV). Het kan gaan om één of beide ouders. Opgroeien in een gezin met een ouder(s) die psychische problemen en/of een verslaving heeft/hebben, kan voor de ontwikkeling heel diverse gevolgen hebben. Klaas (64), ervaringsdeskundige bij Kwintes, heeft als KOPP-kind moeten leren dat hij het niet alleen hoeft te doen. Lees hier hoe hij zijn leven uitpuzzelt.

Van wond naar litteken

Opgroeien in een veilig nest met liefdevolle ouders is niet voor iedereen weggelegd. Klaas is daar een voorbeeld van. Op jonge leeftijd komt zijn vader, die kampte met trauma’s uit de tweede wereldoorlog, te overlijden. Als hij 12 jaar is belandt zijn moeder in een depressie waardoor Klaas de zorg voor haar en het huishouden op zich moet nemen. En alsof het niet erger kan, wordt Klaas in deze voor hem zeer kwetsbare periode jarenlang misbruikt door familieleden en een muziekleraar. Omdat hij er met niemand over kan praten – ook op school vindt hij geen aansluiting met leeftijdsgenoten – staat hij er alleen voor en stopt hij zijn emotie weg.

Als Klaas 21 jaar is overleeft hij na een avondje stappen, als enige van vier inzittenden een auto-ongeluk. Terwijl hij in het ziekenhuis herstelt van gescheurde kniebanden, vinden de begrafenissen plaats van zijn overleden vrienden. Afscheid nemen zit er niet in. Hij is genoodzaakt om wederom zijn emoties weg te stoppen.

Schaamte

Aan het begin van zijn loopbaan krijgt Klaas een baan in de zorgsector, waar hij met zijn sociale en zorgzame aard goed past. Als hij als nachtbegeleider in een hostel werkt voor dak- en thuislozen, maakt hij tijdens de diensten ernstige agressie van bezoekers mee. Die agressie beangstigt hem. Hij kan er moeilijk mee omgaan en kan er ook niet met collega’s over praten. Klaas is bang dat hij voor ‘watje’ uitgemaakt zal worden. Hij voelde zich niet gesteund. “Ik doe het wel alleen! Op mijn manier. Dat werd mijn motto”, vertelt Klaas.

Bij een nieuwe werkgever kan hij er niet meer omheen; alle weggestopte emoties en herinneringen komen tot uiting in herbelevingen en in zijn nachtmerries. Klaas belandt op zijn 59e in de ziektewet.

Hij zoekt hulp en wordt gediagnosticeerd met posttraumatische stress stoornis en depressie. Zijn psycholoog helpt hem om in te zien dat wat er gebeurd is niet zijn fout is. En nog belangrijker; hij leert Klaas dat hij het niet alleen hoeft te doen! “Herstellen doe je zelf, maar niet alleen”, zegt Klaas overtuigd.

Ervaringsdeskundige

Door therapieën veranderen zijn wonden in littekens en weet hij dat hij alleen dingen moet doen die energie geven. Klaas: “Ik was erg gemotiveerd om geholpen te worden. Daardoor kon ik de regie over mijn leven terugpakken.” Na het afronden van de therapieën krijgt hij zin om weer aan het werk te gaan en besluit als vrijwilliger te starten bij een inloop-locatie van Kwintes. Op een laagdrempelige manier heet hij de bezoekers welkom. Al gauw voelt Klaas dat hij meer in zijn mars heeft. Hij volgt interne cursussen en scholing over herstel zoals Wellness Recovery Action Plan (WRAP) zodat hij zijn eigen kwetsbaarheid en ervaring van ontwrichting in kan zetten om anderen te helpen. Dit maakt hem krachtig. Nu werkt hij enige tijd bij Kwintes Vakgroep Doe als ervaringsdeskundige om herstelprocessen te bevorderen en geeft hij zelf de training WRAP.

In tegenstelling tot zijn vorige banen ervaart hij bij zijn collega’s voor het eerst hoe het is om zichzelf te kunnen en mogen zijn. Door deze ervaring kan hij in zijn werk naast de cliënt staan om hen hoop te bieden. “Ik kan ze laten zien dat ik gekomen ben waar ik nu ben, met vallen en opstaan. En natuurlijk met hulp. Dat kan jij ook en dat gaat jou ook lukken!”, glimlacht Klaas.

Wegens privacy redenen is Klaas een gefingeerde naam.